SCHIEDAM- De burgervader van Schiedam beweert dat burgemeesters niet de bevoegdheid hebben panden of woonruimte te vorderen voor de opvang van Oekraïners, zo valt te lezen in de ‘Update opvang vluchtelingen Oekraïne 2’, maar VVD-minister Dilan Yeşilgöz heeft in maart al duidelijk gemaakt aan de Tweede Kamer dat burgemeesters hele gebieden mogen ontruimen. Daarbij spreekt Yeşilgöz ook over ‘de bevoegdheid om het gebruik van panden te vorderen’.
In een brief van 8 maart kondigt de minister aan dat het kabinet voornemens is om het noodrecht in te zetten, ‘indien er sprake is van buitengewone omstandigheden vanwege een zeer grote toestroom van ontheemden uit Oekraïne.’ Volgens Lamers betekent dit dat burgemeesters in Nederland verplicht zijn de opvang van Oekraïners te organiseren. Lamers: ‘Burgemeesters moeten in hun gemeente zorgen voor fatsoenlijke opvang, registratie in de Basisregistratie Personen, leefgeld, onderwijs en zorg. Voor deze noodmaatregel gebruikt het kabinet enkele artikelen uit de Wet verplaatsing bevolking (Wvb).
In maart liet het kabinet al weten dat de Wvb bestaat uit een aantal noodwettelijke bepalingen, waaronder het vorderen van panden. Deze kunnen ook buiten een noodtoestand worden toegepast indien er sprake is van buitengewone omstandigheden (de zogeheten separate toepassing). Yeşilgöz: ‘Volgens de systematiek van noodwetgeving dienen deze bepalingen in werking te worden gesteld voordat er gebruik van kan worden gemaakt. Dit is geregeld in artikel 2, eerste lid, van de Wvb.’
Het Kabinet heeft daarom op 31 maart het besluit genomen om de artikelen 2c en 4 van de Wvb alvast in werking te stellen. Op basis hiervan kan Lamers nu al gebieden claimen voor Oekraïners.
Artikel 1
‘Deze wet begrijpt onder: verplaatsing van de bevolking: de gehele of gedeeltelijke ontruiming van een gebied en de daaruit voortvloeiende afvoer, huisvesting en verzorging van bevolking en de daarmede samenhangende registratie, alsmede de voorbereidingen hiertoe.’
Artikel 2c
‘Deze wet is tevens van toepassing op volksverplaatsingen op grote schaal, welke niet het gevolg zijn van een last tot verplaatsing’.
Artikel 4
‘De burgemeester is, voorzover uit deze wet niet het tegendeel blijkt, in zijn gemeente belast met de uitvoering van een krachtens artikel 2a of artikel 2b gelaste verplaatsing van bevolking.’
‘Indien het de ontruiming en de afvoer betreft kunnen Onze Ministers en indien het de huisvesting en verzorging betreft kan Onze Minister van Binnenlandse Zaken richtlijnen of aanwijzingen geven of doen geven aan de burgemeester met betrekking tot diens in het vorige lid omschreven taak.’
Het vorderen van panden wordt geregeld in artikel 7, eerste lid, van de Wvb. Dit artikel is nog niet in werking getreden.